سال نو

المولى السید المرتضى العلامة بهاء الدین علی بن عبد الحمید النسابة بإسناده إلى المُعلّى بن خُنَیس‌، عن الصادق (علیه السلام):

إِنَّ یَومَ النیروز هو الیومُ الذی أَخذَ فیه النبیِ (صلى الله علیه و آله و سلم) لِأمیر المؤمنین (علیه السلام) العهدَ بِغدیرِ خُم فَأقروا لَه بِالوِلایةِ فَطوبَى لِمَن ثَبتَ عَلَیها وَ الوَیلُ لِمَن نَکَثَها،

وَ هُو الیومُ الذی وَجَّهَ فِیهِ رَسولُ اللهِ (صلى الله علیه و آله و سلم) عَلِیَّا (علیه السلام) إلى وادیِ الجنِّ فَأخذَ عَلَیهِم العُهودَ وَ المَواثِیقَ ،

وَ هُو الیَومُ الذی ظَفَرَ فِیهِ بِأهل النَهرَوان،

وَ هُو الیومُ الذی یَظهَرُ فِیهِ قَائِمُنا أهلَ البیتِ وَ وُلاةُ الأَمرِ وَ یَظفَرُهُ اللهُ تَعالى بِالدَّجّالِ فَیَصلبُهُ عَلَى کِناسَةِ الکُوفَة

وَ مَا مِن یَومِ نوروزٍ إلا نَحنُ نَتَوَقَّعُ فِیهِ الفَرجَ لِأنَّهُ مِن أَیّامِنا حَفَظَتهُ الفُرسُ وَ ضَیَّعْتُمُوهُ

وَ هُو أولُ یَومٍ مِن سَنَةِ الفُرسِ

قال المعلى: وَ أَملَى عَلَیَّ ذَلِکَ وَ کَتَبْتُهُ مِن إِمْلَائِهِ.

وَ عَن المُعَلَّى أیضاً قال:

دَخَلتُ عَلى أَبی عَبدِ الله (علیه السلام) فِی صَبیحَةِ یَومِ النِّیروز

فَقال [علیه السلام] : یَا مُعَلَّى أَتَعرِفُ هَذا الیَومَ؟

قُلتُ: لا، لکنَّهُ یَومٌ یَعظِمُهُ العَجَم، یَتَبارَکُ فِیهِ،

قَال: کَلّا وَ البَیتِ العَتیقِ الذی بِبَطنِ مَکَةَ مَا هَذا الیومِ إلا لِأمرٍ قَدیمٍ أُفَسِّرُهُ لَکَ حَتى تَعلَمَهُ،

قُلتُ: تَعَلُّمی هَذا مِن عِندِک أَحَبُّ إلَیَّ مِن أَن أَعِیشَ أَبَداً وَ یَهلِکُ اللهُ أَعداءَکُم

قَال: یَا مُعلى یَوم النیروز هُو الیَوم الذی أَخذَ اللهُ مِیثاقَ العِبادِ أن یَعبُدُوهُ وَ لا یُشرِکُوا بِهِ شَیئاً وَ أن یَدینُوا بِرُسُلِهِ وَ حُجَجِهِ وَ أولِیائِهِ،

وَ هُو أولُ یَومٍ طَلَعَت فِیهِ الشَّمسُ وَ هَبَت فِیهِ الرِیاحُ اللَواقِحُ وَ خُلِقَتْ فِیهِ زَهرَةُ الأرضِ،

وَ هُوَ الیومُ الذی اسْتَوَتْ فِیهِ سَفینَةُ نوح (علیه السلام) عَلَى الجُودی،

وَ هُو الیومُ الذی هَبَطَ فِیهِ جِبرئیل (علیه السلام) عَلَى النَّبی (صلى الله علیه و آله و سلم)،

وَ هُو الیومُ الذی کَسَرَ فِیهِ إبراهیم (علیه السلام) أَصنامَ قَومِهِِ،

وَ هُو الیومُ الذی حَمَلَ فِیهِ رَسولُ اللهِ (صلى الله علیه و آله و سلم) أمیرَ المؤمنین (علیه السلام) عَلَى مَنکَبَیهِ حَتى رَمَى أصنامَ قُرَیشِ مِن فَوقِ البَیتِ الحَرامِ وَ هَشَمَهَا، الخبر بطوله (2) .

منتخب میزان الحکمه، 4704
البحار: 52/92/1

امام صادق علیه السلام می‌فرماید: نوروز روزی‌ست که در آن پیامبر صلی الله علیه و آله برای حضرت علی علیه السلام در غدیر خم پیمان گرفت و آنانکه آنجا بودند به ولایت آن حضرت اقرار کردند و خوشا به حال کسی که آن را نگه‌داشت و بدا به حال کسی که آن را زیر پا نهاد.

نوروز روزی‌ست که در آن پیامبر صلی الله علیه و آله حضرت علی علیه السلام را با وادی جنیان مواجه کرد و از آنان میثاق گرفت.

نوروز روزی‌ست که در آن علی علیه السلام در جنگ نهروان پیروز گشت

نوروز روزی‌ست که در آن قائم ما اهل بیت ظاهر می‌شود و خداوند او را بر دجال پیروز می‌سازد

و نوروزی نیست که ما در آن منظر فرج نباشیم چرا که آن روز از برای ماست.

ایرانیان آن را نگاه داشتند اما شما آن را از بین بردید.

و این [نوروز] اولین روز سال [برای] ایرانیان است.

معلی می‌گوید: حضرت [این مطالب را بر من] املاء کردند و من نوشتم.

و نیز معلَّی می‌گوید:

در صبحگاه نوروز خدمت امام صادق علیه السلام رسیدم

امام برمن فرمودند: معلی! آیا می‌دانی امروز چه روزی‌ست؟!

عرض کردم: نخیر، ولی [همین‌قدر می‌دانم] روزی‌ست که ایرانیان آن را روز بزرگی می‌دانند و گرامی‌اش داشته و در آن روز بر هم تبریک می‌گویند.

امام فرمودند: قسم به خانه خدا که این روز برای امر بزرگی است که آن را برایت شرح می‌دهم تا بدانی.

عرض کردم: یادگیری این مطب برایم دوست‌داشتنی‌تر از این است که عمری جاودان یابم؛ خداوند دشمنان شما را نابود سازد.

امام فرمودند: معلی! نوروز روزی‌ست که خداوند در آن از انسان پیمان گرفت که او را بپرستند و برایش شریک قائل نشوند و به دین فرستادگانش گروند.

نوروز روزی‌ست که خورشید برای اولین بار طلوع کرد و بادهای بارور ساز وزید و گلهای زمین آفریده شد.

نوروز روزی‌ست که کشتی حضرت نوح [که سلام خدا بر پیامبر ما و خاندانش و بر او باد] [بعد از طوفان ] بر فراز کوه جودی ساحل گرفت.

نوروز روزی‌ست که فرشته وحی، جبرائیل علیه السلام بر پیامبر اسلام نازل شد

نوروز روزی‌ست که حضرت ابراهیم بتهای قوم خود را شکست

و نوروز روزی‌ست که پیامبر اکرم حضرت علی علیه السلام را بر دوش خود بلند کرد تا بتهای قریش را در‌انداخته و درهم شکند.

 گزارش خبرنگار آیین و اندیشه فارس، بار دیگر طبیعت در حال نو شدن است و عالم هستی رو به سرسبزی نهاده و تغییری در حال رخ دادن است.

لحظه تحویل سال شاید یکی از بهترین لحظاتی است که دعا در هنگامه آن از تاثیرات ویژه‌ای برخوردار است. بنابراین با توجه به اهمیت «دعا» در لحظه نو شدن سال، پای صحبت برخی عالمان دینی نشستیم تا بدانیم آنها هنگام تحویل سال چه دعایی می‌کنند که مشروح آن به ترتیب حروف الفبا در پی می‌آید:

ادیب یزدی: خواندن 365 بار دعای تحویل سال و قرائت دعای «مشلول»

حجت‌الاسلام مرتضی ادیب یزدی از خطبای مشهور با اشاره به اینکه دعای «یامقلب القلوب و الابصار» از امام صادق علیه‌السلام روایت شده است، بیان داشت: مستحب است که این دعا در لحظه تحویل سال به تعداد روزهای سال خوانده شود، همچنین دعاهای متعددی برای لحظه تحویل سال ذکر شده است که از جمله دعای «مشلول» است.

وی افزود: «مشلول» فردی شل بوده است که نزد امیرالمؤمنین علیه‌السلام آمد و امام (ع) این دعا را به این فرد آموخت و نتیجه گرفت، لذا این دعا در لحظه تحویل سال بسیار مجرب است.

حجت‌الاسلام ادیب یزدی با بیان اینکه در لحظه تحویل سال دعای «یا مقلب القلوب و الابصار» و دعای «مشلول» را می‌خواند، ابراز داشت: از جمله دعاهایی که در این لحظه می‌خوانم، قرائت بخشی از آیات سوره «یس»؛ «وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ کَالْعُرْجُونِ الْقَدِیمِ، لَا الشَّمْسُ یَنبَغِی لَهَا أَن تُدْرِکَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّیْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَکُلٌّ فِی فَلَکٍ یَسْبَحُونَ» و سه آیه آخر سوره حشر که مربوط به سال نو است را انجام می‌دهم.

ثمری: دعایی که اهل بیت(ع) سفارش کردند را می‌خوانم

حجت‌الاسلام علی ثمری عضو قرارگاه راهبردی عمار درباره دعای خود در لحظه تحویل سال، خاطرنشان کرد: همان دعایی که اهل بیت علیهم‌السلام فرمودند «یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالْأَبْصَارِ» را می‌خوانم، چرا که در «حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ» همه چیز نهفته است، برای اینکه کسی به أَحْسَنِ الْحَالِ برسد، آنجایی که خدا بخواهد، حضور دارد و آن جایی که پرودگارش دوست ندارد، حاضر نخواهد شد.

حسینی بوشهری :دعا برای سلامتی امام زمان(عج) و پیشتاز بودن ملت ایران

آیت الله سیدهاشم حسینی بوشهری عضو خبرگان رهبری و از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه در زمان نحویل سال، همان دعایی که همه مردم می‌خوانند را قرائت می‌کنند، ابراز داشت: دعا برای عاقبت به خیری، برای سلامتی خود و جامعه اسلامی، عزت و شکوه و عظمت جامعه اسلامی و انقلابی، همچنین دعا برای سلامتی کسانی که به گردن ما حق دارند را در لجظه تحویل سال انجام می‌دهم.

وی افزود: دعا برای سلامتی امام زمان(عج) و سلامتی رهبر فرزانه انقلاب و سلامتی همه کسانی که در بیداری و نگهداری اسلام و انقلاب نقش کلیدی دارند، جز مسائلی است که مطرح می‌شود و همچنین دعا برای اینکه ملت ایران در همه عرصه‌ها پیشتاز باشد.

خاتمی: خواندن دعای مورد سفارش امام صادق(ع)

آیت‌الله سید احمد خاتمى عضو هیئت رییسه مجلس خبرگان رهبرى نیز خواندن دعای تحویل سال «یا مقلب القلوب الابصار» که مرحوم مجلسی در کتاب «زادالمعاد» از امام صادق علیه‌السلام نقل کرده است، انجام می‌دهند.

خزعلی: خواندن 70 مرتبه ذکر «الله رقیب رئوف رحیم»

آیت‌الله ابوالقاسم خزعلی عضو خبرگان رهبری به خواندن 70 مرتبه ذکر «الله رقیب رئوف رحیم» در لحظه تحویل سال اشاره کرد.

رجبی: آرزوی توفیقات معنوی و مادی برای ملت‌های مسلمان

حجت‌الاسلام والمسلمین محمود رجبی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو خبرگان رهبری و قائم مقام موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با تاکید بر اصل توجه به خدای متعال، خاطرنشان کرد: خواندن دعای «یا مقلب القلوب الابصار» و آرزوی توفیقات معنوی و مادی برای همه ملت‌های مسلمان، امید به اینکه سال جدید سال ظهور حضرت بقیة‌الله (عج) باشد و همچنین پیروزی ملت مسلمان را از خداوند مسئلت می‌کنم.

سالک: درخواست عاقبت به خیری توأم با آرزوی شهادت

حجت الاسلام والمسلمین احمد سالک سخنگوی جامعه روحانیت مبارز و کارشناس دینی درخواست از خداوند برای تعجیل حضرت مهدی(عج)، سلامتی مقام معظم رهبری و عاقبت به خیری توأم با شهادت را جزو دعاهای خود در لحظه تحویل سال برشمرد.

طباطبایی: هر کسی دعای خاص خود را دارد

حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی طباطبایی استاد اخلاق با اشاره به اینکه دعای تحویل سال را در لحظه نو شدن سال می‌خواند، بیان داشت: مهمترین نقشی که این دعا در زندگی ما دارد، تغییرات انسان است، اگر انسان تغییر نکند، همیشه در زندگی خود با تفکرات منفی یا منفی بافی و تصورات غلط یا ذهنیات بریده از واقعیات دارد، چنین افرادی به اموری که شدنی نیست یا اموری که چندان مهم نیست وقت می‌گذارند و جواب نمی‌گیرند.

وی افزود: نتیجه این می‌شود که فرد در غم و افسردگی یا در اندوه ناشندنی‌ها یا غم شدنی‌ها که مطابق میل غلطشان نبوده است، اگرچه خیر او بوده است، چنین آدمی می‌گوید که سال نحسی بوده است، در صورتی که باید با دید عاقلانه و دیدگاه سالم سال بسیار گورایی بوده است.

این استاد اخلاق اظهار داشت: این مسئله مانند وجود درد در آدمی است، در حالی که خیلی از افراد درد را بد می‌دانند، با این وجود درد شیپوری در بدن و از الطاف الهی است، اگر فردی فاقد حس درد باشد، بسیاری از آسیب‌ها را متوجه نمی‌شود و ممکن است کلیه یا کبد او فاسد شود.

وی در پاسخ به این سوال فارس که در لحظه تحویل سال چه دعایی می‌کند، بیان داشت: هر کسی دعای خاص خود را دارد و با توجه به حال، اوضاع و احوال خود باید دعا کند.

کعبی: حضور در اماکن متبرکه و دعا برای فرج امام زمان(عج)

آیت‌الله عباس کعبی عضو خبرگان رهبری با بیان اینکه در لحظه تحویل سال به ائمه اطهار توسل می‌کند، اظهار داشت: معمولاً در جوار حضرت معصومه(س) و امام رضا(ع) یا در جبهه‌های نور مثل شلمچه در لحظه تحویل سال حاضر می‌شوم و دعایم در لحظه تحویل سال، فرج امام  زمان (عج) است، چرا که با فرج امام عصر ارواحناه فداه خواسته‌های مشروع امت اسلامی حاصل می‌شود و همچنین یاد می‌کنم از امام و شهدای والامقام اسلام که این برکان انقلاب ناشی از وجود آنهاست.

وی ادامه داد: برای طول عمر با عزت رهبری، وجود ایرانی سرافراز و پیشرفته، حل مشکلات مردم، همچنین دعا برای شفای مریضان و رحمت اموات در لحظه تحویل سال دعا می‌کنم.

کلباسی: دعا برای حسن عاقبت

حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی کلباسی، قائم مقام ستاد اقامه نماز کشور و مدیر مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم نیز دعا برای حسن عاقبت وی و مملکت اسلامی را جزو دعای تحویل سال خود بیان کرد.

مقتدایی: خواندن دعای تحویل سال و دعای «عهد» امام عصر(عج)

آیت الله مرتضی مقتدایی مدیر حوزه‌های علمیه و عضو خبرگان رهبری نیز خواندن دعای «یا مقلب القلوب الابصار» و دعای «عهد» امام زمان(عج) را از جمله دعاهای خویش در لحظه تحویل سال توصیف کردند.

نقویان: طلب عافیت و سلامت جسم و روان

حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر نقویان از خطبای توانمند و کارشناس دینی با بیان اینکه دعای تحویل سال «یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالْأَبْصَارِ، یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ، یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَالْأَحْوَالِ، حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ» بهترین دعاست، ابراز داشت: اینکه انسان از خدا بخواهد به او بهترین حال‌ها را نصیب کند تا در سایه آن به قول «سهراب سپهری» جور دیگری خواهد دید.

وی با اشاره به اینکه انسان در پرتو دعای «حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ» بهترین را از خداوند مسئلت کند، در خصوص دعای خود در لحظه تحویل سال، اظهار داشت: عافیت سلامت جسم، روح و روان بهترین درخواستی است که انسان می‌تواند از خدای خود داشته باشد.